دانستی های مهندسی فلزات پرو فیل ورق

پروفیل (Profile) (پروفیل چیست ؟ ) تجهیزاتی هستند که در ساخت در و پنجره و لوله استفاده می شوند . برای مثال پروفیل (Profile) درب برای قسمت چسبیده و اتصال پانل به یکدیگر به کار می رود . از لحاظ لغتی پروفیل (Profile) به معنای ثابت بودن مقطع در طول معین
در بحث پروفیل چیست باید گفت : پروفیل باز ( مقاطع u ,z ) (Profile) : پروفیلهای باز با بعد و ضخامت متنوع تولید می شوند . پروفیلهای باز مورد مصرف مصالح ساختمانی برای چارچوب درب از جنس چوب ، ام دی اف و قاب اطراف پنجره روی نمای بیرون ساختمان است . (Profile) پروفیل های باز با مقطع Z جهت سقف سالنهای بزرگ مانند سوله ، سالن ورزشی ، انبار و پارکینگ کاربردهای زیادی دارند.
انواع لوله و پروفیل

2-الف- انواع لوله
2-ب- انواع پروفیل
پروفیل باز
پروفیل بسته
3- موارد مصرف
3-الف- موارد مصرف لوله ها
لوله های درزجوش را می توان از ابعاد، جنس، نحوه تولید، نحوه تست و مصارف کاربردی آنها به صورتهای مختلف تقسیم بندی کرد. در تقسیم بندی ها رایج است که لوله های درزدار به سه دستۀ لوله های صنعتی، لوله سیاه آب و لوله حفاری تقسیم بندی کنند. اما این تقسیم بندی دقیق نیست و نمی تواند مشخصات لوله های مختلف کاربرد آنها را بیان کند
3-ب- موارد مصرف پروفیل ها
1- قسمت اعظمی از پروفیل ها به منظور ساختن در و پنجره های آهنی بکار می روند. این پروفیل ها که به صورت گروهی از شماره 1 تا 7 (از لحاظ اندازه و مشخصات) تقسیم بندی شده اند می توانند در ساخت پنجره ها و چهارچوب آنها مورد استفاده قرار بگیرند. پروفیل های مربع و مستطیل با مقاطع کوچک به عنوان نرده های فلزی برای در و پنجره منازل، کناره راه پله ها و همچنین نرده کشی اطراف دیوارهای کارخانجات و زمینهای محصور شده و نرده پیاده روها و خیابانها بکار می روند. قیمت پروفیل مربع و مستطیل با مقاطع بزرگتر که معروف به ستونی می باشند موارد استفاده متعددی در صنعت و ساختمان سازی دارند این پروفیل ها که در مقاطع مربع از 60*60 میلی متر تا 270*270 میلی متر و در مقطع مستطیل از 40*100 میلی متر تا 135*300 میلی متر ساخته می شوند و ضخامت آنها از 5/2 تا 8 میلی متر می باشند می توانند در ساختن ستون و اسکلت فلزی ساختمانها بکار روند. همچنین اگر این پروفیل ها با مشخصات فیزیکی قابل اطمینانی ساخته شوند می توانند در ساختن شاسی تریلرها و نفت کش ها استفاده شوند.
4- از پروفیلهای قوطی مربع و مربع مستطیل در صنایع خودروسازی نیز استفاده می شود.
5- از پروفیل های قوطی مربع در ساختن پایه میز و صندلی نیز استفاده می گردد.
6- پروفیل هایی که به صورت Z تهیمه می شوند اکثراً برای پوشش سقف سوله ها بکار می روند.
7- پروفیل های نبشی و ناودانی با روش نورد سرد نیز تولید می شوند. پروفیل نبشی از بال 20 تا 50 میلی متر و پروفیل های ناودانی 10، 12، 18 در این دسته از محصولات قرار می گیرند. از پروفیل های نبشی می توان در ساختن چهارچوب درهای بزرگ آهنی و انواع قالب های فلزی بکار رفته در ماشین آلات استفاده کرد. ناودانی های کوچک در مواردی نظیر در کرکره ای مغازه ها بکار می روند.

کار عمدۀ کارخانجات لوله و پروفیل تبدیل ورق فولادی (کلاف) به روش نورد سرد به محصول نهایی با شکلها و ابعاد مختلف (پروفیل های باز و بسته) می باشد. این فرآیند شامل مراحلی می باشد که ذیلاً به اختصار توضیح داده می شود:

۱- مواد اولیه:

مواد اولیه مصرفی اکثر کارخانجات قبل از راه اندازی فولاد مبارکه از کشورهای اروپایی و ژاپن تأمین می گردید ولی در حال حاضر قسمت عمدۀ آن از طریق فولاد مبارکه و قسمتی نیز ار کشورهای آسیای میانه، برزیل، اروپا و اروپای شرقی تهیه می گردد.
ورق مصرفی باید دارای ترکیبات شیمیایی خاص بوده بالطبع از خواص مکانیکی مناسبی برخوردار باشد تا در هنگام تولید برای سازنده و در نهایت برای مصرف کننده ایجاد مشکل ننماید. ورق مصرفی با استاندارد ST37.2 و یا JIS G 3131 یا G 3132 دارای ترکیبات شیمیایی (سیلیس با ۳۵/۰، کربن با ۳/۰ تا ۱/۰، گوگرد ۰۴/۰، فسفر ۰۴/۰، منگنز ۵/۰) بوده و برای اینگونه تولیدات پیشنهاد و مورد مصرف می باشد مگر در موارد خاص.
ورق فولادی پس از ورود به کارخانه توزین و با توجه به مشخصات ابعادی و مصرف آنها در قسمتهای مختلف، انبار شده تا وارد پروسۀ تولید گردد.

۲- برش کلاف به نوار:

کلافهای خریداری شده در دستگاه های برش به نوارهایی با عرض مشخص بریده می گردند. این دستگاهها نبا به سفارش و نحوۀ بهره برداری دارای قسمتهای مختلف بوده که بعضاً تمالم اتوماتیک و برخی نیمه اتوماتیک می باشند.
یک دستگاه برش معمولاً دارای قسمتهای ذخیره کلاف، میز حمل کننده، ضربه گیر، کلاف گیر، و سیستم بازکننده طوقه های کلاف، سیستم کنترل کننده کناره برای بهتر تنظیم شدن، صاف کننده ورق، گیوتین و قرقره های هدایت ورق، غلتک های تغذیه ورق، قسمت اصلی برش، غلتک های جداکننده نوارهای بریده شده، نگاه دارندۀ نوارها و نهایتاً نوار جمع کن می باشد.
پس از قرار گرفتن کلاف روی کلافگیر که خود نیز دارای حرکت گردشی می باشد کلافگیر چرخیده و پس از بازشده طوقها سر ورق زیر غلتکهای صاف کننده هدایت می گردند. این عمل باعث صاف و تخت شده ورق می گردد.
توسط گیوتین سر ورق بریده شده تا برای جوشکاری در قسمتهای بعدی اشکالی وجود نداشته باشد. آنگاه ورق توسط غلتکهای تغذیه به طرف دو عدد شافت اصلی که دارای محرک بوده و بر روی آن تیغه هایی از فولاد که عملیات حرارتی بر روی آنها انجام و سختی آن بین (۶۱-۵۹) راکول سی رسیده و فواصل آنها متناسب با عرض نوارهای مورد نیاز تنظیم شده حرکت می کند. در اثر عبور ورق از بین تیغه عمل برش انجام می گیرد.
حرکت ورق (نوارها) به جلو ادامه دارد و به جهت اینکه نوارهای بریده شده به طور دقیق به جلو هدایت گردند، از دو عدد شافت جداکننده که برروی آنها تیغه های کوچکی مستقر گردیده اند عبور داده مشی شوند تا نهایتاً سر اولیه نوارهای بریده شده در گیرۀ مخصوصی که در داخل نوار جمع کن قرار دارد و توسط سیستم هیدرولیک قطر نوار جمع کن را چند سانتیمتر باز می نماید درگیر شود.
این عمل از یک طرف باعث جمع شده دو لبۀ گیره و گرفتن سر نوارها شده و از طرفی در پایان زمان تخلیه نوارها با عمل جمع شده نوارگیر داخلی ترین لایه ورقها جدا شده و به سهولت می توان نوارها را توسط میز متحرک و صفحه ای که در جهت محور اصلی حرکت می کند به خارج هدایت نمود. از این مرحله به بعد کشیده شدن ورق توسط نوار جمع کن تا تمام شدن کل طول کلاف انجام می گیرد. نوارها نهایتاً دسته بندی و به قسمتهای مختلف خطوط تولید انتقال می یابد.
ورق کرکره همان فرمینگ شده ی ورق گالوانیزه یا ورق رنگی می باشد که کارایی های بسیاری صنعت دارد و به رنگ ها و طرح های گوناگونی در بازار وجود دارد.
طرح ورق کرکره سینوسی ابتدایی‌ترین طرح ورق‌های موج دار که از زمان‌های دور تولید و به بازار عرضه می‌شود. ورق‌کرکره موج دار شیروانی جهت پوشش سقف ‌های شیروانی از متریال مختلفی استفاده می‌شود، که این متریال ها را (با توجه به گسترش استفاده از ورق‌های فلزی) می‌توان به دو دسته پوشش‌های فلزی و پوشش‌های غیر فلزی تقسیم نمود.
در دسته پوشش‌های غیر فلزی متریال گوناگونی نظیر ایرانیت، آردواز، سفال، دکرا، شینگن، آندولین، آندو ویلا و غیره قرار می‌گیرند.
اما پوشش فلزی ورق کرکره شامل ورق‌های فلزی فرم شده در طرح‌های متنوع است، که به دلیل ماهیت پوشش شیروانی ( که تماس دایمی با باران و برف است) باید ورق استفاده شده دارای پوشش گالوانیزه باشد، تا از خوردگی و زنگ‌زدگی آن جلوگیری شود.
فرمینگ کرکره (سینوسی ) یکی از فرمدهی های رایج و قدیمی ورق های گالوانیزه است.
به دلیل شباهت فرمینگ کرکره به موج های مدور و دایره ای مانند به آن ورق سینوسی (Sinoos) نیز گفته می شود.
در گذشته ها برای ساخت سقف های شیبدار و به منظور تخلیه هر چه بهتر و سریع تر آب حاصل از بارندگی برف یا باران از ورق های موجدار استفاده می کردند.
با پیشرفت تکنولوژی و نوآوری های عصر آهن و ماشین آلات در اروپا و به تبع آن در ایران خیلی زود ورق های موجدار شیروانی و با نام عمومی ورق کرکره رایج شد.
ابتدا فقط خانه ثروتمندان و ویلای افراد درجه بالا جامعه از امکان سقف های شیروانی با ورق کرکره موجدار آهنی بهره مند بود.
بعدتر ها با ترویج ساخت دستگاه خم و برش کرکره(سینوسی) ورق های آهنی موجدار به خانه سایر افراد جامعه نیز راه یافت.   

معاملات بورس بر محور فلزات اساسی

خبرنگار اقتصادی در جریان معاملات هفته گذشته بازار سرمایه حجم معاملات بورس 3938 میلیون سهم و ارزش آن 7862 میلیارد ریال بود که حجم و ارزش معاملات به ترتیب 27 و 14 درصد افزایش داشته است. بر این اساس ارزش بورس اوراق بهادار تهران نیز در پایان معاملات هفته گذشته به عدد 34448172 میلیارد ریال رسید که در مقایسه با پایان هفته گذشته 0.72 درصد افزایش داشته است.شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران نیز در پایان معاملات هفته گذشته به عدد 86637 واحد رسید که 869 واحد افزایش داشته است.
همچنین سه صنعت «فلزات اساسی» با 24 درصد، «فراورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای» با 10.4 درصد و «بانک ها و مؤسسات اعتباری » با 9.8 درصد بیشترین ارزش معاملات هفتگی و «فلزات اساسی» با 21.2 درصد، «بانک ها و مؤسسات اعتباری » با 19.4 درصد و «خودرو و ساخت قطعات » با 15.2 درصد بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.
در 30 روز گذشته نیز صنعت « اطلاعات و ارتباطات» با بازدهی 14.6 درصد، در صدر صنایع بورسی قرار گرفت و صنعت «محصولات چوبی» با افت با 16 درصدی، بیشترین افت را تجربه کرد. در میان شرکتها نیز «دوده صنعتی پارس » با 64.6 درصد بیشترین افزایش و «حمل ونقل بین المللی خلیج فارس » با 30.2 درصد بیشترین کاهش را داشتند.
همچنین در محاسبه شاخص کل بورس تهران با برخی از شاخص بورس های بین المللی، شاخص بورس توکیو(NIKKEI225) با رشد 2.6 درصدی بیشترین بازدهی و شاخص بورس عربستان صعودی(TASI) با افت 1.4 درصدی کمترین بازدهی را به خود اختصاص داده اند.
این گزارش می افزاید: از ابتدای امسال تا پایان هفته گذشته شاخص بورس با 12.2 درصد افزایش به رقم 86637 واحد بالغ گردید و شاخص کل هم وزن با 11.2 درصد افزایش عدد 17480 واحد را تجربه کرد.
به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از مرکز آمار، شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت قیمت نبشی در فصل تابستان ١٣٩٦ به عدد ٢٢٢,٨ رسید که نسبت به شاخص فصل قبل (٢١٠.٣)، ٥.٩ درصد و شاخص فصل مشابه سال قبل (١٩٧.٠)، ١٣.١ درصد افزایش داشته ­است. بر این اساس درصد تغییرات متوسط شاخص کل بخش صنعت در چهار فصل منتهی به فصل تابستان سال ١٣٩٦ نسبت به متوسط شاخص در چهار فصل منتهی به فصل تابستان سال قبل (نرخ تورم تولیدکننده کل بخش صنعت) معادل ١٠.٢ درصد بوده که نسبت به تورم چهار فصل منتهی به فصل بهار سال ١٣٩٦ (٧.٤ درصد)، افزایش داشته ­است.
شاخص قیمت زیر بخش “صنایع تولید زغال سنگ- پالایشگاه های نفت” با ٩,٨ درصد افزایش نسبت به فصل قبل بیش­ترین تاثیر را در افزایش شاخص کل فصل تابستان داشته ­است. شاخص قیمت زیر بخش­های “تولید فلزات اساسی” با ١١.٣ درصد، "صنایع محصولات شیمیایی” با ٤.٢ درصد، “صنایع مواد غذایی و آشامیدنی” با ١.٦ درصد و “تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم­تریلر” با ١.٣ درصد افزایش نسبت به فصل قبل به ترتیب رتبه های بعدی را در افزایش شاخص قیمت تولیدکننده کل بخش صنعت در فصل تابستان دارا می باشند.
در فصل مورد بررسی شاخص قیمت تولیدکننده تنها در زیر بخش "تولید سایر وسایل حمل و نقل" نسبت به فصل قبل بدون تغییر بوده­ است.   

توضیحی در مورد کاربرد پروفیل در ساختمان

بخش عظیم پروفیل ها (Profile) برای ساخت در و پنجره های آهنی استفاده می شوند . پروفیل ها (Profile) در گروه های ا تا ۷ ( از لحاظ اندازه و مشخصات) تقسیم بندی می شوند و برای ساخت پنجره و چارچوب آن استفاده می شوند.
انواع پروفیلها (Profile) به شکل مربع و مستطیل با مقاطع کوچک به جای نرده فلزی برای در و پنجره منازل ، کنار راه پله ها و همچنین نرده کشی اطراف دیوارها و زمینهای حصارکشی شده و نرده پیاده رو و خیابان به کار می روند.
در صنعت خودروسازی از انواع پروفیلها مانند پروفیل های قوطی مربعی و مربعی مستطیلی استفاده می شود.
پروفیل (Profile) قوطی مربعی در ساخت پایه میز و صندلی و همچنین برای پوشش سقف استفاده می شود .
پروفیلهای به شکل z در انواع سوله ها به کار میروند.
پروفیلهای نبشی و ناودانی در روش نورد سرد تولید میشوند .
برش کلاف به نوار:

کلافهای خریداری شده در دستگاه های برش به نوارهایی با عرض مشخص بریده می گردند. این دستگاهها نبا به سفارش و نحوۀ بهره برداری دارای قسمتهای مختلف بوده که بعضاً تمالم اتوماتیک و برخی نیمه اتوماتیک می باشند.

یک دستگاه برش معمولاً دارای قسمتهای ذخیره کلاف، میز حمل کننده، ضربه گیر، کلاف گیر، و سیستم بازکننده طوقه های کلاف، سیستم کنترل کننده کناره برای بهتر تنظیم شدن، صاف کننده ورق، گیوتین و قرقره های هدایت ورق، غلتک های تغذیه ورق، قسمت اصلی برش، غلتک های جداکننده نوارهای بریده شده، نگاه دارندۀ نوارها و نهایتاً نوار جمع کن می باشد.

پس از قرار گرفتن کلاف روی کلافگیر که خود نیز دارای حرکت گردشی می باشد کلافگیر چرخیده و پس از بازشده طوقها سر ورق زیر غلتکهای صاف کننده هدایت می گردند. این عمل باعث صاف و تخت شده ورق می گردد.

توسط گیوتین سر ورق بریده شده تا برای جوشکاری در قسمتهای بعدی اشکالی وجود نداشته باشد. آنگاه ورق توسط غلتکهای تغذیه به طرف دو عدد شافت اصلی که دارای محرک بوده و بر روی آن تیغه هایی از فولاد که عملیات حرارتی بر روی آنها انجام و سختی آن بین (۶۱-۵۹) راکول سی رسیده و فواصل آنها متناسب با عرض نوارهای مورد نیاز تنظیم شده حرکت می کند. در اثر عبور ورق از بین تیغه عمل برش انجام می گیرد.

حرکت ورق (نوارها) به جلو ادامه دارد و به جهت اینکه نوارهای بریده شده به طور دقیق به جلو هدایت گردند، از دو عدد شافت جداکننده که برروی آنها تیغه های کوچکی مستقر گردیده اند عبور داده مشی شوند تا نهایتاً سر اولیه نوارهای بریده شده در گیرۀ مخصوصی که در داخل نوار جمع کن قرار دارد و توسط سیستم هیدرولیک قطر نوار جمع کن را چند سانتیمتر باز می نماید درگیر شود.

این عمل از یک طرف باعث جمع شده دو لبۀ گیره و گرفتن سر نوارها شده و از طرفی در پایان زمان تخلیه نوارها با عمل جمع شده نوارگیر داخلی ترین لایه ورقها جدا شده و به سهولت می توان نوارها را توسط میز متحرک و صفحه ای که در جهت محور اصلی حرکت می کند به خارج هدایت نمود. از این مرحله به بعد کشیده شدن ورق توسط نوار جمع کن تا تمام شدن کل طول کلاف انجام می گیرد. نوارها نهایتاً دسته بندی و به قسمتهای مختلف خطوط تولید انتقال می یابد.

پروفیل عرضی
پروفیل عرضی در کارهای عمومی مهندسی مانند جاده سازی کانال کشی و امثالهم به کار گرفته می شود چون باند نسبتا عریضی مورد استفاده قرار خواهد گرفت .
برای تهیه پروفیل عرضی نیز مانند پروفیل طولی کار در دو مرحله زیر انجام می گیرد .
الف : کار صحرایی که شامل مراحل زیر می باشد :
1- اخراج یک عمود از مسیر تعیین شیب ها در باند مورد نظر عمود بر امتداد اصلی اندازه گیری فواصل نقاط طرفین تا میخ مرکزی .
باید توجه داشت که در نیولمان هر پروفیل عرضی نقطه ی معلومی که ترازیابی از آن شروع می شود همان میخ مرکزی هست که در تهیه پروفیل طولی ارتفاع ان مشخص شده است .
در مناطقی که شیب عرضی زیادی وجود دارد برای تهیه پروفیل عرضی از شمشه تراز استفاده می شود .
ب: کار دفتری که شامل مراحل زیر است :
1- انجام محاسبات مربوط به رسم پروفیل با توجه به ارتفاعات محاسبه شده به مقیاس معلوم – فواصل نقاط نسبت به میخ مرکزی – ارتفاع پروﮊه میخ مرکزی – عرض جاده و یا کانال مورد احداث
2- رسمک پروفیل عرضی به همراه پروفیل طولی بر روی کاغذ میلیمتری
مقیاس پروفیل عرضی روی یک دستگاه دکارتی در هر دو محور مساوی هست (بر عکس پروفیل طولی )
این مقیاس بیشتر بین 100/1-500/1 تغییر می کند که غالبا به میزان 200/1 انتخاب می شود .
در صنعت ساختمان‌سازی مصالح فلزی فراوانی به کار می‌روند که هرکدام از آنها مدل‌ها و انواع متنوع و کاربری مناسب خود را دارد. یکی از این مصالح فلزی که در ساختمان‌سازی کاربردهای متنوعی دارد قیمت پروفیل است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
پروفیل به طور کلی در دو نوع ساختمانی و صنعتی وجود دارد، پروفیل‌های ساختمانی به آن دسته از پروفیل‌هایی اطلاق می‌شود که در صنعت ساختمان سازی کاربرد دارند مانند در و پنجره‌های آلومینیومی و... در حالی که پروفیل‌های صنعتی به آن دسته از محصولاتی اطلاق می‌شود که در صنایع مختلف همچون خودروسازی، نظامی و... به عنوان قطعات و متعلقات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقاطع صنعتی توجه به ویژگی‌های مکانیکی و الکتریکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و در این راستا دانش فنی و تجربه کاری و امکانات تولیدی در جایگاه ویژه‌ای قرار می‌گیرند به طوری که امکان تولید قطعات خاص با ویژگی‌های مشخص برای هر تولیدکننده پروفیل‌ ساختمانی وجود نخواهد داشت.
اما پروفیل ساختمانی هم انواعی دارد؛ نوع اول پروفیل نورد گرم است که از نورد گرم شمش فولادی ساخته می‌شود و قوطی شکل است. دومین نوع پروفیل نورد سرد است که از شکل دادن ورق‌های فولادی از طریق خم کردن و پرس تولید می‌شود و ناودانی شکل است و سومین نوع پروفیل مرکب است که از اتصال چند پروفیل سرد و گرم به وجود می‌آید. پروفیل‌های نورد سرد تنها مناسب کارهای سبک ساختمانی هستند مانند ناودانی ها، تیرهای تکیه گاهی سقف کاذب و چارچوب درهای ساختمان.
پروفیل کامپوزیتی
امروزه سهم بسیار بزرگی از بازار در اختیار مواد مرکب یا همان کامپوزیت است و همچنین پروفیل‌های کامپوزیتی به میزان وسیعی در ساختمان‌سازی به ویژه ساختمان‌سازی در شرایط آب و هوایی که احتمال خوردگی در آن بالا است بسیار رواج پیدا کرده است.
دلیل عمده استفاده از این پروفیل‌ها جلوگیری از پدیده خوردگی و افزایش عمر سازه در برابر ارتعاشات است. همچنین استفاده از پروفیل‌های کامپوزیتی باعث سبکی بنا می‌شود، اما اهمیت این مزیت چندان نیست.
آنچه باعث دوام و عمر بالای پروفیل کامپوزیتی می‌شود خاصیت غیرکشسانی آن است که باعث عملکرد بهتر در برابر ارتعاشات زلزله می‌شود و بهترین گزینه برای مقاوم‌سازی در برابر زلزله است.تخریب ناشی از پدیده خوردگی هم در بتن مسلح شده با پروفیل فلزی این طور است که نخست میله‌های فلزی داخل بتن دچار زنگ زدگی و اکسیده شدن می‌شوند و سپس این اکسیدها به سمت سطح بیرونی بتن منتقل می‌شوند و با انتشار در داخل بتن باعث از بین رفتن کامل سازه بتنی می‌شود.
کشور مابه لحاظ شرایط اقلیمی در شمال و جنوب نیاز بسیار گسترده‌ای به استفاده از کامپوزیت در قالب پروفیل‌های کامپوزیتی دارد. هم اکنون بسیاری از سازه‌های بنا شده در محیط‌های خورنده مناطق مختلف کشور همچون پل‌های دریاچه ارومیه یا ساختمان‌های جنوب کشور دچار معضل خوردگی هستند که استفاده از کامپوزیت‌ها می‌تواند پاسخگوی مشکل این قبیل سازه‌ها باشد.