جشن فانوس را بهعنوان روز عشاق (ولنتاین) چینی نیز میشناسند
مردم چین، ملتی منحصر به فرد با میراث باستانی و غنی هستند که میتوان این موضوع را در جشنوارههای این کشور مشاهده کرد. این جشنوارههای باستانی نظیر جشن سال نوی چینی و جشنواره نیمه پائیز، هنوز هم در دنیای مدرن جشن گرفته میشوند و از ارزش و اعتبارشان کاسته نشده است. این جشنها شهرت زیادی دارند، بهطوری که نه تنها مردم محلی، بلکه میلیونها گردشگر نیز در این جشنها شرکت میکنند و سفر متفاوت و هیجانانگیزی را برای خود رقم میزنند.
۱. جشنواره نیمه پاییز
جشنواره نیمه پاییز (Mid. Autumn Day)، یک جشن محبوب برداشت محصول در چین و ویتنام است. این جشنواره در پانزدهمین روز از هشتمین ماه تقویم چینی که مصادف با ماه سپتامبر است (در واقع اوایل پاییز، دوم مهر) و هنگام بدر کامل برگزار میشود. تهیه و صرف کیک ماه یکی از مهمترین مراسم این جشن است. هر سال، در این مراسم اژدهای بزرگی در خیابانها به نمایش دادن مشغول میشود. این مراسم سنتی، فصل دروچینی است که در آن طلوع ماه بدر پاییزی را جشن میگیرند، زیرا ماه را منبع الهام و قدرت میدانند.
آنان میگویند وقتی که ماه کامل میشود، تمام موجودات طبیعت نیز کامل میشوند. اگرچه امروزه میدانند که رسیدن گیاهان در فصل درو به سبب کامل شدن ماه نیست، ولی همانگونه که غربیها برای اساطیر یونانی احترام قائل هستند، چینیها نیز قدرت ماه را ستایش میکنند و بزرگ میدارند. از مراسمهای این ماه میتوان به دیدار خانواده و دوستان و برداشت محصول با کمک یکدیگر، شکرگزاری برای برداشت محصول، دعا و نیایش برای نوزادان، همسر، زیبایی، طول عمر یا یک آیندهی خوب اشاره کرد.
۲. جشن سال نو چینی
جشنواره سال نوی چینی یا اسپرینگ فستیوال (جشنواره بهاره)، مهمترین جشنواره و تعطیلات در چین محسوب میشود. تقویم چینی، تقویمی ترکیبی شمسی. قمری است و حرکت خورشید، ماه و ستارگان، تعیینکننده روزها، ماهها و سالها هستند. هر سال، در ماه بهمن سال چینی نو میشود.
سال نو، با پدیدار شدن ماه در نخستین روز سال آغاز میشود و به همین علت گاه به آن سال نوی قمری نیز میگویند. جشن سال نو، عموما پانزده روز به طول میانجامد و با جشن فانوس پایان مییابد. در بیشتر کشورهایی که چینیها اکثریت را تشکیل میدهند یا اقلیت قدرتمندی هستند، سال نوی چینی جشن گرفته میشود؛ از آن جمله میتوان به چین، هنگکنگ، تایوان، برونئی، کره، مغولستان، نپال، بوتان، ویتنام، سنگاپور، مالزی، فیلیپین و تایلند اشاره کرد. جشنواره دیرینه سال نوی چینی که طی ۱۶ روز برگزار میشود، از روز اول سال نو آغاز میشود و تا شروع جشنواره فانوس ادامه پیدا میکند. تعطیلات ۷ روزه سال نوی چینی از ۱۵ فوریه تا ۲۱ فوریه (۲۶ بهمن تا ۲ اسفند) است.
از فعالیتهای این جشن میتوان به تزیین ساختمانها و خیابان با اشیای تزیینی قرمز رنگ، تمیز کردن خانهها، شام دورهمی، جشنهای نیمه شب، آتش بازی، هدایای سال نو و پاکتهای قرمز رنگ، نمایشهای همگانی و فعالیتهای فرهنگی اشاره کرد.
۳. جشنواره یخ و برف هاربین
جشنواره یخ و برف هاربین (Harbin Ice and Snow Festival)، بزرگترین و مهمترین جشنوارهی آثار یخی چین است که صدها هزار نفر از مردم بومی و بازدیدکنندگان خارجی از سراسر جهان را به خود جذب میکند. این جشنواره اولین بار در سال ۱۹۸۵ در شهر هاربین برپا شد و هر سال از اوایل ماه ژانویه تا ماه مارس برگزار میشود و بهترین مجموعههای هنری یخی را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار میدهد.
در این فستیوال شاهد مجموعهای از ساختههای قالبی با یخ و برف و همراه با نورپردازی و موسیقیهای جذاب خواهید بود که شامل معماری بناها تا گلها و مجسمهها میشود. فستیوال یخ و برف هاربین علاوه بر نمایش آثار هنری، به یک رویداد فرهنگی بینالمللی سالیانه تبدیل شده است، بهطوری که هر سال جمعی از ماهرترین مجسمهسازان و طرفداران این هنر از آمریکا، کانادا، ژاپن، سنگاپور، روسیه، چین و غیره در این جشنواره حضور پیدا میکنند و با هم به رقابت میپردازند. پیشنهاد ما این است که برنامه ریزی کنید و با یک تور چین تخصصی خود را به این جشنواره برسانید.
۴. جشنواره پاکی و روشنایی
جشنواره پاکی و روشنایی (Pure and Bright Festival) یا همان جشن کینگمینگ (Qingming) در اوایل ماه آوریل (۱۲ فروردین) برگزار میشود و مردم فرارسیدن بهار زیبا را جشن میگیرند. در این مراسم، مردم چین به کولومباریا ( محل نگهداری خاکستر مردگان)، قبرستانها یا مکانهای دفن میروند و برای نیاکان خود دعا و به آنها ادای احترام میکنند. همچنین به نظافت و غباررویی آرامگاه عزیزان خود میپردازند و با کندن علفهای هرز اطراف مقبرهها و گردگیری قبور، این مکان را تمیز کرده و با گل تزیین میکنند. مردم در واقع در این روز، زمین را پاک کرده و با قربانی کردن به اموات خود ادای احترام میکنند. علاوه بر این، به پارکها و باغها میروند و از موسیقی، رقص و اجراهایی که در شهرهای اصلی چین برپا است، نهایت استفاده را میبرند.
۵. روز ملی جمهوری خلق چین
روز ملی جمهوری خلق چین هر سال در تاریخ یکم اکتبر (۹ مهر) در سراسر کشور، جشن گرفته میشود. همه ساله در چنین ایامی مردم این کشور هفت روز تعطیلات رسمی دارند که به هفته تعطیلات طلایی موسوم است. تعطیلات روز ملی، مهمترین و طولانیترین عید کشور چین نسبت به اعیاد دیگر است. در این روز شهرداری شهر، همه نقاط شهر به خصوص میدان تیان آنمن بزرگترین میدان جهان در قلب پکن را آذینبندی کرده و ارتش هم گاهی اوقات رژه برگزار میکند. معمولا رژه ارتش زمانی اجرا میشود که سالگرد آن با اعداد ۵ یا ۱۰ ضرب شده باشد؛ بهطور مثال در سی و پنجمین، پنجاه امین و شصتمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین، سه بار رژه ارتش برگزار شده است. بهعنوان یکی از مراسمهای این جشن، مقامهای عالی رتبه کشور سبدهای گل را به بنای یادبود قربانیان انقلاب در میدان تیان آنمن تقدیم میکنند.
۶. جشن فانوس
جشن فانوس (Lantern Festival)، جشن سنتی چین است که در روز پانزدهم نخستین ماه سال قمری در تقویم چینی جشن گرفته میشود؛ این جشن نمایانگر پایان سال نوی چینی است و آمادهسازی برای آن از روز دهم سال نو آغاز میشود. در این روز در بین چینیها مرسوم است که ردیفهایی از شمع را در جلوی خانههایشان روشن میکنند و هنگام شب، فانوس در دست راه میروند. در گذشته، فانوسها ساده بودند و تنها امپراتوران و اشراف، فانوسهای آراسته و بزرگ داشتند؛ در سالهای اخیر، فانوسها با طرحهای جدید و متنوع (فانوسهایی به شکل جانوران) تزیین میشوند.
این جشنواره به دلیل فعالیتهای پربار و متنوعش، بهعنوان مفرحترین جشن در میان جشنوارههای چینی و روز قدردانی برای ماه کامل درخشان و روز تجدید دیدار و همبستگی خانوادهها معروف است. در این جشنواره، تعداد زیادی دلقک، افرادی که با چوبهای بلند راه میروند، بندباز، سکوهای سیار برای اجرای نمایش و برنامههای راهپیمایی، موسیقی و طبلکوبی وجود دارد و البته رقصهای معروف چینی مثل رقص شیر و اژدها و ترقه و آتشبازی نیز در این رویداد برگزار میشود. کودکان فانوسهای خود را در اطراف روستا میگردانند و خانوادهها دور هم جمع میشوند و به امید شانس و اقبال خوب و همبستگی خانواده، کوفتههای برنجی شیرین میخورند. امروزه، به دلیل فرصتی که این جشنواره در اختیار دختران و پسران جوان قرار میدهد تا عصر با هم به گردش بروند، گاهی از آن بهعنوان روز عشاق (ولنتاین) چینی یاد میشود.
ریشه این جشن به امپراتوری هان و بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بازمیگردد، در واقع در اوایل حکومت سلسله امپراتوری شرقی هان، امپراتور مین پیرو بودا بود. پس از اینکه متوجه شد تعدادی از راهبان، روز پانزدهم نخستین ماه سال قمری در معابد به نشانه ادای احترام به بودا فانوس روشن میکنند، دستور داد تمام معابد و خانهها در آن شب فانوس روشن کنند. این مراسم به تدریج در میان مردم به یک جشنواره تبدیل شد.
۷. مسابقه فرمول یک شانگهای
مسابقه فرمول یک گرند پری شانگهای با اینکه همانند برخی از جشنوارههای باستانی چین، قدمت زیادی در تقویم این کشور ندارد، اما طرفداران زیادی دارد و با موسیقی، غذا، جشنهای مختلف و البته مسابقات فرمول یک همراه است. این مراسم هر آوریل در شانگهای برگزار شده و جشنهایی قبل از مسابقات در گوشه و کنار شهر برپا میشود.
۸. جشنواره قایق اژدها
این جشن در پنجمین روز از پنجمین ماه سال چینی (معمولا در ماه ژوئن قرار دارد)، به احترام شاعر وطنپرست چینی، کیویوان برگزار میشود. او در زمان سلطنت چو وزیر بود اما به مقابله با سلسله کین و حمایت از مردم روی آورد و تبعید شد و در دوران تبعید اشعار شورانگیزی در مورد نگرانی خود از آینده مردم سرود، سپس دچار افسردگی شد و به نشانه اعتراض، خود را در رودخانه غرق کرد. تلاش روستائیان برای نجات وی بینتیجه بود. آنها برنج را در برگ بامبو پیچیدند و داخل آب انداختند تا ماهیها با خوردن آن، بدن کیویوان را رها کنند.
اکنون نیز در این مراسم، مردم غذایی به نام زونگزی را که شامل کوفته برنجی با زرده تخم مرغ و گوشت است، در برگ بامبو میپیچند و روی آب شناور میکنند تا ماهیها از خوردن جسد کیویوان صرف نظر کنند. خوردن پیراشکی برنج (Zong zi)، مسابقه قایقهای اژدها و ساختن کاردستیهای معطر برای بچهها از فعالیتهای اصلی این روز به شمار میرود. جالب است بدانید که قایقسواری نیز به نشان تلاشی نمادین برای پیدا کردن جسد این شاعر انجام میشود.