برنج با 10% روی، برنز تجاری خوانده می شود
برنج با درصد پایین تر مس نیز همچنین از مس تصفیه شده الکتریکی شکل گرفته است، ولی به صورت معمول ازآلیاژ مس بازیافتی و ضایعات با ارزش کمتر استفاده می گردد. وقتی که ضایعات بازیافتی استفاده می شود، درصد مس و سایر مواد در ته مانده باید مشخص شده باشد بنابراین تولیدکننده می تواند میزان مواد موجود در برنج را به هدف رسیدن به ترکیب برنج مورد نظر تنظیم نماید.
دومین جزء تشکیل دهنده ی برنج ، روی (زینک) است. مقدار روی از نظر وزنی بسته به نوع برنج بین 5% تا 40% متغیر است. برنج با درصد روی بیشتر سخت تر و مقاوم تر می باشد، ولی شکل دهی آن مشکل بوده و در برابر خوردگی هم ضعیف تر است. روی برای ساخت نوعی از برنج که گاهی با نام تجاری اسپلتم مشهور است، استفاده می گردد.
برنج رنگ زردی دارد و از روی و مس ساخته میشود. این آلیاژ، ظاهر طلا مانند دارد. ترکیب شیمیایی آن معمولاً 33 % روی و 67 % مس است. آن هم چنین برنج زرد نامیده میشود. رنگ برنج، بسته به مقدار روی و مس، از مسی خالص تا زرد و حتی سفید متغیر است.
برخی انواع برنج به منظور بهبود ویژگی های خاص، از درصدی از مواد دیگر تشکیل یافته اند. از نظر وزنی تا 3.8% از سرب ممکن است برای اصلاح ماشین کاری به برنج اضافه شود. افزودن قلع مقاومت در برابر خورندگی را بهبود می بخشد. وجود آهن، برنج را سخت تر کرده والبته این مورد در قیمت فلز برنج تاثیر دارد. و باعث می گردد ساختار دانه ای داخلی کوچکتر و بنابراین فلز قابلیت شکل گیری اثرات تکراری را دارا می شود که این امر را در واقع جعل (فورگینگ) می خوانند. آرسنیک و سنگ سرمه (آنتیمون) گاهی به برنجی که بیش از 20% روی دارد، به منظور مهار خوردگی، افزوده می شود. سایر مواد که به میزان خیلی کمتری استفاده می گردند عبارتند از: منگنز ، سیلیکون و فسفر.
برنج از چه چیزی ساخته میشود؟
انواع برنج :
برنج بسته به مقدار مس و روی، میتواند به انواع مختلفی طبقه بندی شود. نسبت مخلوط، ویژگیهای مختلف آلیاژ نظیر نقطهی ذوب، چکش خواری، داکتیلیته و شکل پذیری، مقاومت به خوردگی و غیره را مشخص و معین میکند.
برنج آلفا : روی کمتر از 35 % و مس بیشتر از 65 %
برنج آلفا – بتا یا برنج دوپلکس : 35 % روی و 55 تا 65 % مس
برنج بتا : 45 تا 50 % روی و 50 تا 55 % مس
برنج سفید : بیشتر از 50 % روی و کمتر از 50 % مس
هر چه نسبت روی در آلیاژ افزایش یابد، چکش خواری خود را از دست میدهد و ترد میشود. بر روی برنجهای از نوع چکش خوار، میتوان کار انجام داد، حتی اگر سرد باشند. هر چه تردی افزایش یابد بایستی قبل از انجام کار بر روی این آلیاژها، آنها را حرارت داد.
ویژگیهای برنج :
• رنگ آلیاژ برنج به نسبت فلزات سازندهی خود یعنی مس و روی بستگی دارد.
• چگالی برنج در حدود 303ر0 پوند بر اینچ مکعب است. هم چنین میتواند به صورت 4ر8 تا 73ر8 گرم بر سانتی متر مکعب بیان شود.
• مس خواص ضد باکتری دارد که به برنج نیز منتقل میشود.
• برنج خواص مغناطیسی ندارد در نتیجه غیر فرو مغناطیس است.
• برنج اصطکاک پایینی را از خود نشان میدهد و نقطهی ذوب پایینی در حدود 900 تا 940 درجه سانتی گراد دارد.
اسامی سنتی برای انواع مختلف برنج، بازتابی از رنگ این فلز و یا مورد استفاده آن است. به عنوان مثال، برنج سرخ حاوی 15% روی بود و رنگ آن متمایل به قرمز است، برنج زرد 33% روی داشته و رنگ آن متمایل به زرد است. فشنگ برنجی شامل 30% روی است که برای ساخت گلوله های سلاح های گرم استفاده می شود. برنجی که در کشتی سازی استفاده می شود 39.7% روی دارد و در مصارف متعدد برروی کشتی به کار می رود.
متاسفانه، پراکندگی در بین اسامی سنتی، منجر به ایجاد برخی اسامی بی معنی شده است. برنج با 10% روی، برنز تجاری خوانده می شود، بااینکه هیچ قلعی ندارد و در واقع برنز هم نیست. برنج با 40% روی و 3.8% سرب، برنز معماری گفته می شود که در واقع برنج سربدار است.